سیستم ترمز EBD چیست و چه کاربردی دارد؟

سیستم ترمز EBD، در واقع نوعی سیستم کمکی برای ترمز محسوب می‌شود که وظیفه آن توزیع الکترونیکی نیروی ترمز بین چرخ‌ها است که در لغت مخفف عبارت Electronic Brake force Distribution است. سیستم ای بی دی را می‌توان تقسیم کننده الکترونیکی نیروی ترمز نامید که به تناسب وزن وارد شده بر هر چرخ، نیروی ترمز را بین چرخ‌های جلو، عقب، چپ و راست تقسيم می‌كند. در ادامه در رابطه با تقسیم چیستی این نوع سیستم ترمز صحبت می‌کنیم و سپس به شرح عملکرد سیستم EBD می‌پردازیم.

سیستم ترمز EBD چیست؟

سیستم ترمز EBD یا Electronic Brake Force Distribution تکنیک جدیدی در سیستم ترمز خودروهاست که نیروی ناشی از ترمز گرفتن را بسته به نیروی ترمز، به تناسب میان چرخ‌ها تقسیم می‌کند. این سیستم تنها در خودروهای مجهز به سیستم ABS می‌تواند وجود داشته باشد (ترمز abs از قفل شدن چرخ‌های اتومبیل در هنگام ترمز گرفتن و لیز خوردن خودرو جلوگیری می‌کند). در واقع سیستم ترمز ای‌بی‌دی، مکمل سیستم ای‌بی‌اس است و به حفظ تعادل خودرو و توقف سریع‌تر در مواقع اضطراری (مثلا رانندگی در بارندگی و یخ‌بندان و ترمز سر پیچ‌ها) بسیار کمک می‌کند.

تفاوت سیستم ترمز EBD با سایر سیستم‌های ترمز

تفاوت ترمز EBD با ترمز ABS: سیستم EBD برای توزیع الکترونیکی نیروی ترمز میان چرخ‌هاست. در حالی‌که سیستم ترمز ABS یا سیستم ضدقفل تنها از قفل کردن چرخ‌ها در هنگام ترمز‌ گرفتن جلوگیری می‌کند.

تفاوت ترمز EBD با ترمز EBA: ترمز EBA مخفف emergency brake assist و به‌معنای سیستم ترمز هوشمند است. این سیستم جبرانی برای مواقعی است که راننده در شرایط اضطرار به یکباره ترمز شدید می‌گیرد.

تفاوت ترمز EBD با ترمز CBC: سیستم ترمز CBC یا Cornering brake control به‌معنای سیستم کنترل ترمز گوشه‌ای است. تفاوت این سیستم با EBD این است که توزیع نیروی ترمز را برحسب سرعت چرخش هر لاستیک میان چرخ‌ها تقسیم می‌کند در حالی‌که در EBD مبنای توزیع، فشار واردشده بر هر چرخ است.

نحوه عملکرد سیستم EBD

سیستم EBD که مخفف عبارت Electronic Brake force Distribution  است، به معنای توزیع الکترونیکی نیروی ترمز بین چرخ‌ها است. سیستم EBD به نوعی در کنار سیستم ترمز ABS و به عنوان مکمل این سیستم ترمز ضد قفل در خودروها قرار می‌گیرد.

سیستم EBD در شرایط مختلف حرکت خودرو بر روی مسیر با توجه به فشار وارده بر روی هر یک از چهار چرخ خودرو عمل می‌کند. به این صورت که این سیستم فشار وارده به چرخ و اصطکاک موجود بر روی هر چرخ را در هر لحظه با توجه به سنسورهای موجود بررسی کرده و نیروی مناسبی را با توجه به اصطکاک هر چرخ با سطح جاده، اعمال می‌کند.سیستم EBD با این عمل مانع از اعمال نیروی بالا به چرخ‌های با اصطکاک کمتر و در نتیجه قفل شدن چرخ‌های با اصطکاک کمتر و خروج خودرو از مسیر متعادل آن است.

سیستم EBD با توجه به اینکه به هر چرخ با توجه به شرایط موجود نیروی خاصی را اعمال می‌کند در هنگام ترمزگیری موجب می‌شود تا خودرو از حالت تعادل و از مسیر خود خارج نشود. این سیستم الکترونیکی توزیع نیروی ترمز بین چرخ‌ها، بخصوص در جاده‌ها و مسیرهای لغزنده و همراه با برف و یخ که در قسمت‌های مختلف جاده شاهد تکه‌هایی از مسیر پوشیده با برف و یخ  هستیم کارایی خود را به خوبی نشان می‌دهد.

ممکن است در یک لحظه یکی از چرخ‌های خودرو بر روی یخ قرار گرفته باشد و چرخ دیگر بر روی آسفالت باشد که در صورت اعمال نیروی یکسان به این چرخ‌ها، چرخ قرار گرفته بر روی یخ چون اصطکاک کمتری با سطح جاده دارد قفل شده و موجب می‌شود خودرو از مسیر خود منحرف شده و از جاده خارج شود. ولی با مجهز بودن سیستم ترمز خودرو به سامانه توزیع الکترونیکی نیروی ترمز بین چرخ‌ها،EBD، نیروی کم‌تری به چرخ قرار گرفته بر روی یخ وارد می‌شود تا خودرو را در حالت تعادل نگه دارد.

کاربرد سیستم ترمزگیری EBD

در ادامه به برخی از مهمترین کاربردهای ترمز EBD اشاره می‌کنیم و مزایای استفاده از این نوع سیستم ترمزگیری در خودروها را بررسی می‌کنیم:

هنگام کم بودن وزن خودرو و یا وجود بار اضافه در آن

یکی از مواردی که استفاده از سیستم ترمزگیری EBD را ضروری می‌کند، هنگام کم بودن وزن خودرو و یا وجود بار اضافه در آن است. بهره‌مندی خودروهای باری، کامیون‌ها و وانت‌ها از سیستم ترمز EBD بسیار حائز اهمیت است چرا که چینش بار و وزن سنگین آن می‌تواند بر مسیر توقف خودرو تاثیر بالایی گذارد. خودروهای باری و حتی سواری‌ای که از سیستم ترمز EBD استفاده می‌کنند در طی سیکل ترمزگیری مسافت کمتری را طی می‌کنند.

همان‌طورکه پیش از این نیاز بیان کردیم در هنگام نبود بار و حرکت خودرو در یک مسیر مستقیم هم سیستم ترمزگیری EBD بسیار مفید واقع خواهد شد. در این شرایط به‌دلیل قرارگیری موتور، گیربکس و تجهیزات خودرو در قسمت جلویی وزن بیشتری روی چرخ‌های جلو قرار گرفته و همین امر نیز سبب می‌شود که چرخ‌های جلویی در هنگام ترمزگیری خواهان نیروی بیشتری باشند.

حرکت در پیچ‌ها

کاربرد دیگر سیستم ترمز EBD در جهت حفظ پایداری خودرو در پیچ‌ها است. از آنجا که در پیچ نیروی وارده به هر چرخ به‌علت نیروی گریز از مرکز متفاوت است نیروی ترمز مورد نیاز آن نیز متفاوت است. در پیچ‌ها چرخ‌های بیرونی سرعت دورانی بالاتری نسبت‌به چرخ‌های درونی داشته و در نتیجه برای ایستادن نیروی بیشتری را نیز می‌طلبند. در این شرایط اگر راننده اقدام به ترمزگیری کند نیروی ترمز خودرو با کمک سیستم هوشمند EBD به‌صورت متفاوت به هر چرخ اختصاص می‌یابد و این امر کنترل بیشتر راننده بر روی خودرو را به دنبال دارد.

در حرکت روی مسیر‌های لغزنده و جاده‌های دارای برف و یخ

هنگام حرکت روی مسیر‌های لغزنده و جاده‌های دارای برف و یخ نیز سیستم ترمزگیری EBD بسیار کارآمد خواهد بود. در حالت عادی چرخ‌ها اصطکاک یکسانی نسبت‌به یکدیگر با سطح آسفالت دارند اما اگر چرخی بر روی برف و یا یخ قرار گرفته باشد چون اصطکاک کمتری با سطح جاده دارد نیروی ترمز کمتری را نیز می‌طلبد. در این حالت اگر نیروی ترمز یکسانی به تمامی چرخ‌ها وارد شود چرخی که روی مسیر لغزنده و یا برف و یخ قرار دارد قفل می‌کند. این اتفاق سبب می‌شود که خودرو از مسیر خود منحرف شده و از جاده خارج شود. سیستم EBD‌ در این حالت به کار آمده و کمک می‌کند که با توزیع الکترونیکی نیرو بین چرخ‌ها عمل ترمزگیری به بهترین نحو ممکن خود رخ دهد.

سخن آخر

سیستم ترمز EBD یا همان سیستم توزیع الکترونیکی نیروی ترمز میان چرخ‌ها را به‌طور کامل بررسی کردیم. کاربرد این سیستم برای مواقعی است که به‌دلایل مختلف از جمله ترمز گرفتن در پیچ‌ها و رانندگی در سطوح لغزنده، فشار وارد بر هر چرخ متفاوت با دیگری است. برای همین چرخ‌ها به درصد خاصی از نیروی ترمز نیاز دارند تا قفل نکنند. تفاوت این سیستم با دیگر سیستم‌ها و برنامه‌ها از جمله ESP را هم بررسی کردیم. تجربه شما از این سیستم ترمز چیست؟ آیا خودروهای داخلی مجهز به سیستم توقف EBD تمایز زیادی با ترمز معمولی ایجاد کرده‌اند؟