ترمز، به عنوان یکی از ارکان حیاتی در سیستم ایمنی خودرو، نقشی کلیدی در حفظ جان سرنشینان و جلوگیری از خطرات مالی و جانی ایفا می‌کند. بی‌توجهی به سلامت این بخش حیاتی و نادیده گرفتن علائمی مانند صدای غیرمعمول لنت ترمز، می‌تواند عواقب ناخوشایندی به دنبال داشته باشد.
صدای لنت ترمز یکی از مشکلات رایج در خودروها است که می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. این صدا نه تنها آزاردهنده است، بلکه می‌تواند نشان‌دهنده نقص فنی در سیستم ترمز باشد که در صورت عدم توجه به موقع، می‌تواند خطرناک باشد.
دلایل ایجاد صدای لنت ترمز در خودرو
علت اصلی ایجاد صدا در ترمز خودرو وجود ارتعاش است. این ارتعاش می‌تواند در سیستم ترمز دیسکی بین لنت و دیسک، لنت و کلیپر، کلیپر و متعلقات آن و در سیستم ترمز کاسه‌ای بین کفشک و کاسه ایجاد شود.
تمام شدن لنت‌ها
یکی از رایج‌ترین علل صدای لنت ترمز، به پایان رسیدن عمر مفید لنت‌ها است. در این حالت، با نازک شدن لنت‌ها، اصطکاک فلز با فلز افزایش یافته و صدای سوت یا جیغ بلندی به گوش می‌رسد.
کیفیت نامناسب لنت‌ها
استفاده از لنت‌های بی‌کیفیت و نامرغوب، می‌تواند منجر به ایجاد صداهای مختلفی مانند جیغ، تق تق و سوت در هنگام ترمزگیری شود.
مشکلات سیستم ترمز
علاوه بر لنت‌ها، نقص فنی در سایر اجزای سیستم ترمز مانند دیسک‌ها، کلیپرها، پین‌ها و فنرها نیز می‌تواند منجر به ایجاد صدا در هنگام ترمزگیری شود.
ساییدگی دیسک‌ها
ساییدگی و ناهمواری دیسک‌ها، می‌تواند عامل ایجاد صداهای مختلفی مانند خرخر و سوت در هنگام ترمزگیری باشد.
نصب نامناسب لنت‌ها
در برخی موارد، عدم نصب صحیح لنت‌ها و عدم تناسب آن‌ها با دیسک‌ها، می‌تواند منجر به ایجاد صدا در هنگام ترمزگیری شود.
صدای لنت ترمز بعد از تعویض
طبیعی: در برخی موارد، شنیدن صدا بعد از تعویض لنت‌ها طبیعی است و پس از طی مسافتی کوتاه (معمولاً حدود 500 کیلومتر) برطرف می‌شود. این صدا به دلیل نیاز لنت‌ها به اصطکاک با دیسک‌ها برای جا افتادن است.
غیرطبیعی: اگر صدای لنت ترمز بعد از گذشت چند روز و طی مسافت کافی همچنان ادامه داشت، نشان‌دهنده وجود مشکلی در فرآیند تعویض لنت‌ها یا نقص فنی در سیستم ترمز است.
انواع صدای لنت ترمز
انواع صدای لنت ترمز طبیعی و غیر طبیعی به شرح زیر است که شما باید بررسی کنید و اگر احساس کردید مشکلی وجود دارد به یک مکانیک خبره مراجعه کنید تا مشکل را تشخیص و رفع کند.
- سوت کشیدن: این صدا معمولاً نشان‌دهنده تمام شدن لنت‌ها یا وجود مشکل در سیستم ABS است.
- تق تق: این صدا می‌تواند نشان‌دهنده شل بودن لنت‌ها، نقص در سیستم تعلیق یا مشکل در دیسک‌ها باشد.
- خرخر: این صدا می‌تواند نشان‌دهنده ساییدگی لنت‌ها، نقص در کلیپر ترمز یا مشکل در دیسک‌ها باشد.
- جیغ: این صدا معمولاً نشان‌دهنده تمام شدن لنت‌ها یا بی‌کیفیت بودن لنت‌ها است.
- خراشیده شدن آهن: این صدا نشان‌دهنده ساییدگی شدید لنت‌ها و دیسک‌ها است و باید فوراً به تعمیرگاه مراجعه کنید.
صدای معمول لنت ترمز
- جیغ در صبحگاه: این صدا به دلیل سرد بودن ترمزها است و جای نگرانی ندارد.
- نویز بعد از ترمزگیری زیاد: این صدا به دلیل بالا رفتن دمای دیسک و لنت است و جای نگرانی ندارد.
- نویز چندگانه بعد از روشن کردن موتور: این صدا توسط سیستم خودآزمای ترمز ABS ایجاد می‌شود و جای نگرانی ندارد.
صدای لنت بعد از تعویض
- طبیعی: در اکثر موارد، صدای لنت جدید بعد از تعویض طبیعی است و پس از مدتی رفع می‌شود.
- غیرطبیعی: اگر صدای لنت بعد از یک هفته رفع نشد، باید به تعمیرگاه مراجعه کنید.
صدای لنت در زمان ترمزگیری
- تمام شدن لنت‌ها: این صدا معمولاً به صورت جیغ یا خرخر است.
- بی‌کیفیت بودن لنت‌ها: این صدا می‌تواند به صورت جیغ یا تق تق باشد.
- شکستگی یا خرابی پلوس: این صدا معمولاً به صورت تق تق است.
- دیسک ترمز: این صدا می‌تواند به صورت سوت کشیدن یا خراشیده شدن آهن باشد.
راهکارهای رفع صدای لنت ترمز
در ادامه به 10 راهکار برای رفع صدای لنت ترمز می‌پردازیم:
1. بررسی لنت‌ها
هنگام ترمز زدن به دقت گوش کنید که صدا از لنت‌ها به گوش می‌رسد یا خیر.
لنت‌ها را از نظر مقدار باقی‌مانده و شل نبودن بررسی کنید.
2. انتخاب لنت باکیفیت
از لنت‌های باکیفیت و متناسب با نوع خودرو خود استفاده کنید.
3. نصب Shim
اگر لنت‌ها در جای خود به درستی نصب شده‌اند و از کیفیت آن‌ها نیز مطمئن هستید ولی همچنان صدا می‌دهند، از Shim استفاده کنید. Shimها برای جلوگیری از ارتعاش بین لنت و کلیپر به کار می‌روند.
4. بررسی و تعویض اجزای ترمز
تمام اجزای ترمز مانند گیره‌ها، پین‌ها و فنرها که بر اثر فشار و یا دمای بالا و یا کارکرد زیاد کیفیت خود را از دست داده‌اند یا شل شده‌اند باید تعویض شوند.
5. بررسی و تعمیر کلیپر
سالم بودن کلیپر باید به دقت بررسی شود.
تمیز کردن و روغن‌کاری متعلقات کلیپر به حذف یا کاهش صدا و ارتعاشات کمک می‌کند.
در صورت که کلیپر کهنه و فرسوده است، باید تعویض شود.
6. بررسی لقی اجزای ترمز
تمام اجزای ترمز باید از نظر لقی مورد بررسی قرار گیرد و در صورت نیاز تعویض شود.
7. بررسی دیسک‌ها
دیسک‌ها را از نظر کثیف بودن یا زنگ‌زدگی بررسی کنید.
در صورت زنگ‌زدگی دیسک‌ها، می‌توانید با سمباده آن‌ها را تمیز کنید.
8. سمباده زدن لنت‌ها
در بعضی موارد سمباده زدن سطح لنت و بستن مجدد آن در قطع یا کاهش صدا تأثیر دارد.
9. تعویض لنت و دیسک
در صورتی که لنت و دیسک بیش از اندازه شیاردار شده‌اند باید تعویض شوند.
10. تعویض گیره نگهدارنده لنت
در هربار تعویض لنت، گیره نگهدارنده آن را نیز تعویض کنید.
نکات تکمیلی
در صورت عدم تجربه کافی در تعمیرات خودرو، برای رفع صدای لنت ترمز به یک مکانیک مراجعه کنید.
از تعویض لنت‌ها فقط با یک لنت در هر محور خودداری کنید.
لنت‌ها را به صورت دوره‌ای (معمولاً هر 20 هزار کیلومتر) بررسی و تعویض کنید.
از رانندگی با سرعت بالا و ترمزهای ناگهانی خودداری کنید.
با رعایت این نکات می‌توانید از بروز مشکلاتی مانند صدای لنت ترمز و نقص فنی در سیستم ترمز خودروی خود جلوگیری کنید.
در این مقاله، به بررسی علل مختلف صدای لنت ترمز، اعم از قبل و بعد از تعویض لنت، و راهکارهای رفع این مشکل می‌پردازیم. چنانچه شما هم در زمینه رفع صدای لنت ترمز تجربه خاصی دارید که دانستن آن کاربردی است، آن را با خوانندگان ما در میان بگذارید.
